Jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się, jak to jest, kiedy przeszłość puka do drzwi i nie pyta, czy może wejść, Czerwone Gardło, Jo Nesbø jest właśnie odpowiedzią na to pytanie. To od trzeciej książki zaczyna się zabawa, a Nesbo odnajduje styl, którym będzie radował tych, którzy przebrnęli przez Karaluchy i Nietoperze.
Autor: Jo Nesbø
Cykl: Harry Hole
Tytuł oryginalny: nor. Rødstrupe
Rok wydania w Polsce: 2006
Rok wydania w oryginale: 2000
Wydawnictwo: Wydawnictwo Dolnośląskie
Tłumaczenie: Iwona Zimnicka
Liczba stron: 424
Spis treści
Jo Nesbo: Czerwone gardło – fabuła
Po ciut lepszych od „Człowiek nietoperz” „Karaluchach” przyszedł czas na trzecią część serii o Harrym Hole, czyli „Czerwone gardło”. Tym razem Nesbø zabiera nas nie tylko na mroczne ulice Oslo, ale również w podróż do czasów II wojny światowej, gdzie wątek kryminalny przeplata się z historią sprzed dekad. Choć może się wydawać, że Nesbø ryzykuje, łącząc współczesność z przeszłością, robi to tak zręcznie, że trudno się od książki oderwać. Ale o tym za chwilę.
Wciągająca intryga i dwutorowa narracja
Już od pierwszych stron „Czerwonego gardła” czuć, że to nie będzie zwykła kryminalna historia. Nesbø wprowadza czytelnika w dwie linie czasowe – jedną osadzoną w teraźniejszości, gdzie Harry Hole prowadzi śledztwo w sprawie morderstwa, a drugą sięgającą czasów II wojny światowej. I choć mogłoby się wydawać, że taki zabieg utrudni odbiór historii, autor robi to tak zgrabnie, że oba wątki splatają się ze sobą w sposób naturalny. Napięcie rośnie z każdym rozdziałem, a przeplatające się wydarzenia tylko potęgują atmosferę niepewności.
Akcja „Czerwonego gardła” rozpoczyna się, gdy Harry Hole, po niefortunnych wydarzeniach w poprzednich książkach, zostaje przeniesiony z czynnej służby w wydziale zabójstw do Biura Bezpieczeństwa. Pozornie łatwa praca biurowa szybko przeradza się w coś znacznie poważniejszego, gdy w Oslo zostaje odkryta snajperska broń z czasów II wojny światowej. Harry zaczyna śledztwo, które prowadzi go do sieci powiązań między współczesnymi neonazistami a dawnymi norweskimi kolaborantami. Wraz z rozwijającą się intrygą, okazuje się, że tajemnice wojenne, o których wszyscy chcieli zapomnieć, nagle wychodzą na światło dzienne, a morderstwa zaczynają mnożyć się w zastraszającym tempie. Dwa pozornie niezwiązane ze sobą wątki – współczesne morderstwo i historia z II wojny światowej – stopniowo zaczynają się ze sobą splatać, prowadząc do nieoczekiwanego finału.
Przeszłość, która nie daje o sobie zapomnieć
Druga linia czasowa to prawdziwa perełka w tej powieści. Cofamy się do czasów II wojny światowej, gdzie poznajemy losy norweskich żołnierzy walczących po stronie hitlerowskich Niemiec na froncie wschodnim. Nesbø wprowadza nas w świat pełen zdrad, moralnych dylematów i osobistych tragedii. Zresztą, widać tutaj, jak bardzo autor przyłożył się do researchu – wojenne realia są opisane z dbałością o detale, a przy tym nie dominują nad fabułą. Z każdą stroną te retrospekcje nabierają coraz większego znaczenia, a czytelnik zaczyna dostrzegać, jak mocne piętno przeszłość odcisnęła na teraźniejsze wydarzenia.
To właśnie ten wątek historyczny sprawia, że „Czerwone gardło” wyróżnia się na tle wcześniejszych kryminałów norweskiego autora. Nesbø pokazuje, że historia to nie tylko tło dla współczesnych wydarzeń, ale coś, co żyje i oddycha w umysłach ludzi, nawet wiele lat później. Każdy z bohaterów nosi w sobie kawałek tej przeszłości – i to, jak wpłynęła ona na ich życie, stanowi jeden z kluczowych motywów książki.
Nowi bohaterowie i ich wpływ na fabułę
W „Czerwonym gardle” poznajemy także kilku nowych, bardzo wyrazistych bohaterów, którzy wzbogacają tę opowieść. Jednym z nich jest Ellen Gjelten, młoda policjantka, która wspiera Harry’ego w śledztwie. Ellen to postać o ogromnym potencjale, lojalna i błyskotliwa, co sprawia, że między nią a Harrym nawiązuje się szczególna więź. Jej losy mają ogromne znaczenie dla rozwoju postaci samego Hole’a, a także nadają książce bardziej osobisty wydźwięk.
Kolejnym interesującym bohaterem jest Sverre Olsen, tajemniczy neonazista, który szybko staje się jednym z kluczowych podejrzanych. Jego mroczna przeszłość i powiązania z organizacjami o skrajnie prawicowych poglądach sprawiają, że staje się kluczową postacią dla zrozumienia całej intrygi. Nesbø tworzy również przekonujące tło dla postaci Hansa, jednego z norweskich weteranów, którego losy podczas wojny stają się łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością.
Oczywiście, nie mogę zapomnieć o Tomie Waalerze – jednym z najważniejszych nowych bohaterów, który odgrywa kluczową rolę w „Czerwonym gardle”. Tom jest wysoko postawionym funkcjonariuszem policji i na pierwszy rzut oka wydaje się być wzorowym, charyzmatycznym policjantem, ale Nesbø szybko daje nam do zrozumienia, że Waaler skrywa mroczną stronę. Relacja między Harrym a Tomem od samego początku jest napięta, pełna nieufności, a Nesbø bardzo umiejętnie buduje tę wrogość na subtelnych gestach i niedopowiedzeniach. Waaler to postać, która wzbudza mieszane uczucia – z jednej strony jest niezwykle skuteczny w swojej pracy, z drugiej budzi niepokój swoim chłodnym, wyrachowanym podejściem do współpracowników. Ta rywalizacja pomiędzy nimi będzie jednym z centralnych elementów „Trylogii norweskiej”, dodając fabule dodatkowej głębi i emocji.
Harry Hole w swojej najlepszej formie
Nie byłoby sukcesu tych książek bez Harry’ego Hole’a. Nesbø z każdą kolejną książką dokłada cegiełki do budowy głównego bohatera, jednocześnie odzierając go z warstw osłaniających duszę policjanta. W „Czerwonym gardle” Harry jest bardziej zgorzkniały niż kiedykolwiek wcześniej, co jest efektem jego trudnych przeżyć z poprzednich tomów. Jego wewnętrzne demony stają się coraz bardziej widoczne, a czytelnik dostrzega, jak bardzo praca detektywa odbija się na jego życiu osobistym. Hole z jednej strony jest twardy, bezkompromisowy, a z drugiej – pełen emocji, które skrywa głęboko w sobie.
Nesbø po raz kolejny udowadnia, że potrafi budować postacie, które nie są jednowymiarowe. Harry Hole, mimo swojego cynizmu i problemów z alkoholem, jest postacią, której losy śledzi się z zapartym tchem. To bohater, z którym łatwo się utożsamić, nawet jeśli jego metody działania bywają kontrowersyjne.
Czerwone gardło – zakończenie, które wbija w fotel
Jeśli myśleliście, że Nesbø nie zaskoczy was po „Karaluchach”, to „Czerwone gardło” udowodni wam, że jesteście w błędzie. Zakończenie tej książki to prawdziwa petarda. Nesbø stopniowo buduje napięcie, aż w końcu dochodzi do momentu, w którym wszystko zaczyna się zazębiać. I choć można podejrzewać, że finał będzie spektakularny, autor i tak potrafi zaskoczyć – i to jak!
Co więcej, Nesbø zostawia nas z kilkoma pytaniami, na które nie dostajemy od razu odpowiedzi. To sprawia, że po zamknięciu książki długo nie możemy przestać o niej myśleć. I to jest właśnie to, co wyróżnia dobry kryminał – daje satysfakcję, ale jednocześnie każe czekać na więcej.
Czerwone gardło – ocena
„Czerwone gardło” to Nesbø w dobrej formie. Połączenie współczesnego kryminału z wojennymi retrospekcjami okazało się strzałem w dziesiątkę, a Harry Hole wciąż pozostaje jednym z najbardziej intrygujących detektywów współczesnej literatury kryminalnej. Jeśli szukacie książki na jesienne wieczory (i nie tylko), która trzyma w napięciu do ostatniej strony, to „Czerwone gardło” jest właśnie dla was.
Pewnym novum w „Czerwonym gardle” jest fakt, że to pierwszy tom tzw. „Trylogii norweskiej”, która obejmuje również „Trzeci klucz” oraz „Pentagram”. Nesbø nie tylko rozwija tu wątek Harry’ego Hole’a, ale wprowadza większą, wielowątkową intrygę, która będzie kontynuowana w kolejnych częściach. To tutaj zaczyna się długofalowy konflikt Harry’ego z wpływowymi ludźmi norweskiego establishmentu, co nadaje tej serii dodatkowego smaczku. Jeśli więc po „Czerwonym gardle” czujecie niedosyt, możecie od razu sięgnąć po następne części – Nesbø stopniowo rozwija ten świat, serwując nam coraz więcej mrocznych tajemnic do rozwiązania.
Najtaniej Jo Nesbo – Czerwone gardło kupicie tutaj, a poniżej kilka rekomendacji ceneo w kategorii literatura grozy i sensacji.
Bądź pierwszą osobą, która zostawi swój komentarz